Eigenlijk ga ik te vaak naar liveconcerten, veel te leuk! Mijn muzieksmaak is dan ook heel breed, ik kan van middeleeuwse madrigalen naar heerlijk hard industrial punk gaan in een week tijd.

Voor muziek wil ik ook betalen. Vroeger kocht ik LP’s, CD’s, tegenwoordig ook veel online. Artiesten en bands die mooie dingen maken, moet je stimuleren en ondersteunen om meer mooie dingen te maken. Ook begrijp ik dat het licht niet voor niets brandt in al die zalen waar ik ga kijken en luisteren. Ook daar wil ik voor betalen.

Echter… de kosten die bij het kopen van een concertkaart nog eens opgeteld worden, zijn me een raadsel. De wereld van de servicekosten zijn nogal ondoorzichtelijk. Ik heb geen idee waar ik voor betaal. In juni 2019 ging ik bijvoorbeeld naar het fantastische reünie-concert van de Fatal Flowers in Paradiso en kwam er bijna 15% aan servicekosten bij het kaartje plus nog eens bijna 15% lidmaatschap. Huh?

Ik betaal voor concerten op dezelfde locatie verschillende servicekosten. Servicekosten die ook nog eens per kaart gerekend worden, terwijl deze toch ook in één transactie afgerekend kunnen worden als ik meerdere kaarten tegelijkertijd koop? Servicekosten die per prijsklasse van het concertkaartje hoger worden zoals bij Tivoli Vredenburg, want dan is er meer licht nodig…?

En dan moet je ook nog voor Paradiso (mooiste concertzaal van NL!) en de Melkweg, waar ik ook heel veel ben, een lidmaatschap kopen. Voor een vaste prijs, bedoeld voor kosten van de locatie zelf. Ok, zitten die niet in de servicekosten dan…? Dubbele kosten dus die in het geval van Paradiso en de Melkweg ongeveer 40% bovenop de originele kostprijs komen van het concertkaartje zelf.

Ik heb geen idee waar ik voor betaal. De gaderobe bij Paradiso moet je alsnog betalen, net zoals bij de Melkweg. Daar zit het niet. De lockers bij de AFAS Live kosten € 6 (!) en bij Tivoli €2, maar bij de laatste is de garderobe wel weer gratis. De rijen worden niet korter met een lidmaatschap. Kortom, de opslag van servicekosten en daarnaast het lidmaatschap is volstrekt onduidelijk. Het monopolie op kaartverkoop kan wel eens de reden zijn van deze kostenverhogingen. Mijn eigen bevindingen roepen in ieder geval vragen op.

Eerder heeft de Consumentenbond aan de bel getrokken over de servicekosten die terug betaald moeten worden als een concert geannuleerd of verschoven wordt. Sinds deze zomer doet Ticketmaster dat. Vreemd, deze kosten zijn toch nodig voor de ICT-infrastructuur en dergelijke, die kosten zijn toch gemaakt…? Ook volgens de toezichthouder Autoriteit Consument en Markt (ACM) heb je recht op terugbetaling van het volledige bedrag bij annulering of verschuiving van een concert.

So far, so good. Nu nog inzicht in de onduidelijke kosten die gemaakt worden. En nog beter, een uniform tarief voor alle ticketprijzen. Nu is het een willekeur waarbij mij het gevoel bekruipt dat de koper een oor wordt aangenaaid, maar daar niets tegen kan doen. Want, het alternatief is geen kaart kopen voor je favoriete band, een andere keuze is er niet, je bent verplicht deze kosten te betalen.

Onderstaand heb ik een analyse gemaakt van die extra kosten op een concertkaart. Ik schrik er van. Het wordt tijd dat er eens duidelijkheid gegeven wordt over deze servicekosten, maar ook een halt toegeroepen wordt aan deze geldklopperij van muziekliefhebbers, want daar lijkt het wel op.

De praktijken rond servicekosten bij het kopen van kaarten is zo ondoorzichtig en zou eens goed onder de loep gehouden moeten worden. Inmiddels is er daarom ook publieksactie “Ik Vertick Het” en een petitie gestart.

De feiten

Gemiddelde servicekosten

Van alle concerten (57) die ik in de periode 2016 – 2020 heb bezocht heb ik een overzicht gemaakt (PDF-alert!) van de kosten per kaart en alle bijkomende kosten. Daar vallen een paar bijzondere zaken op met betrekking tot alle toegevoegde kosten op de prijs van de toegangskaart:

1. Gemiddeld zijn de servicekosten van de door mij bezochte concerten meer dan 11% van de kaartprijs. Over het kaartje voor het concert van Bon Iver in de Ziggo Dome voorjaar 2020 wordt net iets meer dan 2% servicekosten gevraagd. Voor het concert van Fatal Flowers in Paradiso betaalde ik de hoogste servicekosten: >14%.
2. De servicekosten voor concerten die ik bezocht heb in andere locaties dan de grote podia zijn gemiddeld de laagste: gemiddeld bijna 8% van de kaartprijs. Kaarten voor de Melkweg, Paradiso en tegenwoordig ook Tivoli Vredenburg  hebben gemiddeld de hoogste opslag van bijna 13% op de kaartprijs voor servicekosten.

Gemiddelde extra en servicekosten

Paradiso en de Melkweg hebben ook lidmaatschappen die je verplicht aan moet schaffen voor concerten. De Melkweg vraagt er €4 voor, Paradiso €3,50 (een enkele keer ook € 4). Wanneer die extra kosten ook meegerekend worden, is een concertkaart voor de Melkweg gemiddeld 40% duurder met kosten dan het kaartje zelf. Bij Paradiso is dat gemiddeld bijna 40% aan extra kosten naast het toegangskaartje.

Over de periode 2010 – 2016 heb ik eerder ik eerder een overzicht gemaakt (PDF-alert!) gemaakt van deze kosten. Bij de Melkweg is er sprake van een stijging van extra kosten van 17,5% in drie jaar tijd! Bij Paradiso is dat zelfs 21%!

* = Tussen haakjes het aantal concerten dat ik bezocht heb,

Onduidelijkheden

De servicekosten bij het kopen van kaarten via Ticketmaster zijn mij het meest onduidelijk:

Een kaartje voor Graham Nash in de zomer van 2018 in het Amsterdamse Bos kostte € 1 aan servicekosten (2,33% van de kaartprijs) via de Ticketmaster. Een kaartje via Ticketmaster voor Bruce Springsteen op het Malieveld in de zomer van 2016 kostte € 7,90 (10% van de kaartprijs) aan servicekosten (per kaartje, en ik had er zes!). En daar hoefde het licht niet aan en de verwarming niet hoog…

Ik vind dat raar, met meerdere kaarten verwacht je dat die kosten lager zouden worden per kaart, zeker de handelingskosten. Niet dus. Ik heb bij Ticketmaster nagevraagd wat die verschillen kunnen zijn. Daarop heb ik een reactie per mail gehad dat:

“1. De organisator bepaalt welk percentage van de totaalprijs wordt gehanteerd voor de servicekosten. (…)” En:

“2. De organisatie van een event bepaalt de hoogte van de servicekosten.”

De hoogte van de servicekosten wordt dus door de Paradiso’s, Melkweggen, Ziggo Domes, AFASsen, etc bepaald. Ok, hoe zit dat dan bij deze concertzalen:

• De servicekosten voor een concertkaart in de AFAS Live / Heineken Music Hall (HMH) zijn tussen de 12,33% en de 10% per kaart. Servicekosten voor de Ziggodome zijn precies 12% per kaart.
• De servicekosten bij de Melkweg via Ticketmaster variëren van €1,35 (film van David Crosby, september 2019) tot € 4,95 voor het concert van Philip Glass in oktober 2016. Het concert van Philip Glass in oktober 2017 had 8% aan extra servicekosten en het concert van Feico Deutecom in oktober 2018 bijna 14%.
• Servicekosten voor voor concerten in Paradiso via Ticketmaster verschillen van € 1,14 voor Rob Klerkx and the Secret (december 2016) en € 4 voor de Fatal Flowers in de zomer van 2019. Bootsy Collins juni 2017 waren de servicekosten ruim 10% van de kaartprijs en dat was bij het concert van Fatal Flowers in juni 2019 14,55%.

Wat zijn die servicekosten dan?

De Melkweg zegt dat de servicekosten maximaal 15% van de ticketprijs zijn. Niet duidelijk is waar deze kosten uit bestaan. Deze kosten worden doorberekend per kaartje, niet per bestelling. Ik heb gemiddeld net geen 13% extra servicekosten betaald voor alle concerten die ik daar gezien heb. Tot 2016 waren deze kosten maximaal 13,5% volgens de Melkweg. Tel je daar het verplichte lidmaatschap bij op, dan heb ik gemiddeld 40% meer betaald aan extra kosten bovenop het toegangskaartje!

Bijzonder is dat bij het aanschaffen van een jaarlidmaatschap bij de Melkweg via Ticketmaster er geen servicekosten in rekening worden gebracht volgens de Algemene Voorwaarden.

Bij het kopen van kaarten voor Paradiso heb ik de afgelopen drie jaar meer dan 12% aan servicekosten gemiddeld betaald. Met lidmaatschap er bij (> 26% van de gekochte kaarten) zijn de gemiddelde extra kosten voor kaarten (per kaart!) bij Paradiso bijna 40%!

Paradiso legt uit waar die kosten voor zijn, al is dat in heel algemene bewoordingen. Ook wordt er een toelichting gegeven op de lidmaatschapskosten. Ook hier is het bijzonder dat er bij het kopen van het lidmaatschap geen extra servicekosten berekend worden.

Het Paard van Troje geeft duidelijkheid over de servicekosten: Voor evenementen binnen de muren van Paard worden €2,50 servicekosten gehanteerd. Dit geldt voor tickets die online of via de avondkassa worden gekocht.  Er worden servicekosten berekend in verband met de kosten die gepaard gaan met de aankoop, zoals banktransactiekosten en het ticketingsysteem.

Met andere woorden, Ticketmaster (dat is het bureau dat anders de kaarten voor het Paard verkoopt) doet er een schepje bovenop.

Bij de Ziggo Dome is niets terug te vinden over servicekosten die gemaakt worden bij het kopen van kaarten. Dat wordt uitbesteed aan Ticketmaster. Het is dan ook niet transparant wat Ziggo Dome hiervoor rekent en waarvoor dat is.

Ook bij het Patronaat in Haarlem is het niet duidelijk waar servicekosten over betaald worden (viaTicketmaster). Op de website is nog net terug te vinden dat: “De servicekosten zijn verschillend en afhankelijk van de ticketprijs.” Wat, hoeveel en waarvoor is onduidelijk.

De AFAS Live (voorheen de Heineken Music Hall) heeft geen info over servicekosten bij het kopen van kaarten. Zij besteden dat uit aan ticketbureau Eventim. Die stellen dat: “De hoogte van de servicekosten kan per evenement verschillen. De kosten zijn afhankelijk van de dienstverlening die wij met de opdrachtgever hebben afgesproken. Bij een online reservering zie je precies hoeveel je hiervoor betaalt voordat je akkoord gaat met een reservering. (…)” Met andere woorden, zij verwijzen voor die kosten naar AFAS Live. #cirkeltje

Tenslotte, Tivoli Vredenburg is transparant over de servicekosten, maar maakt het bont. De servicekosten worden niet apart berekend, maar zitten in de prijs inbegrepen in een staffel. Echter… Per 2018 heeft Tivoli Vredenburg de servicekosten aangepast. Waar het eerst transparant was: “administratiekosten van €2,00 per ticket tot maximaal €8,- per transactie” waarbij Tivoli er voor gekozen had “om vaste administratiekosten per ticket in rekening te brengen zodat je niet wordt benadeeld bij het kopen van een duurder ticket. Wij proberen de kosten uiteraard zo laag mogelijk te houden; onze administratiekosten behoren in vergelijking tot andere concertgebouwen en poppodia daarom tot de laagste van Nederland.”

Per 2018 is er een nieuwe staffel ingevoerd, waardoor Tivoli Vredenburg ineens fors meer rekent voor servicekosten bij de kaartverkoop.

De servicekosten vanaf 1 januari 2019 zijn:
€ 2,05 voor concerten met portemonneeloze pauze
€ 2,55 voor tickets tot en met € 15,-
€ 3,35 voor tickets boven € 15,- en tot en met € 27,-
€ 4,10 voor tickets boven € 27,-

Tot 2018 waren de gemiddelde servicekosten 6,96% van de ticketprijs, maximaal €8 per transactie (= max voor totaal aantal kaarten). Vanaf 2018 stijgen de servicekosten naar 18,85% per kaart voor de door mij bezochte concerten! Een stijging van 270%!

Veel vragen blijven over mbt de servicekosten:

1. Waarom zijn de servicekosten per concert verschillend, zelfs als deze op dezelfde locatie zijn via hetzelfde ticketbureau?
2. Waarom zijn de servicekosten per kaartje even hoog als ik meerdere kaartjes voor het zelfde concert koop? Meerdere kaarten drukken mijns inziens de (handelings-)kosten.
3. Waarom verschilt het percentage van servicekosten bij verschillende locaties, maar die door hetzelfde ticketbureau verkocht worden?

En nu?

Het zou goed zijn als ook hier verder onderzoek naar gedaan wordt, dat servicekosten inzichtelijk gemaakt worden en dat er paal en perk gesteld wordt aan de willekeur. Het riekt naar misbruik van een machtspositie namelijk.

Een transparant, consistent en vaststaand bedrag voor servicekosten maakt de willekeur en geldtrekkerij overbodig.

Wie pakt dit op? Ministerie EZ? Consumentenbond? Tweede Kamer? Autoriteit Consument & Markt? Bij gebrek aan actie ben ik een petitie gestart, hopelijk is dat een middel om duidelijkheid te krijgen. Tekenen als je je vinden kan in mijn verhaal!